Ειδική αγωγή προσχολικής ηλικίας
Ανάπτυξη των ικανοτήτων κάθε παιδιού στο μέγιστο δυνατό και σχεδιασμός με βάση τις αρχές της συμπερίληψης και της συνεκπαίδευσης.
Πρώιμη παρέμβαση στην ειδική αγωγή
Η ειδική Αγωγή και εκπαίδευση είναι ο τομέας που αποδέχεται τις ιδιαίτερες εκπαιδευτικές ανάγκες του κάθε παιδιού. Έτσι, προσαρμόζει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα στις ιδιαιτερότητες και το ρυθμό μάθησής του, με τη δημιουργία ενός εξατομικευμένου προγράμματος παρέμβασης. Το εν λόγω πρόγραμμα αποσκοπεί στην ανάπτυξη των ικανοτήτων κάθε παιδιού στο μέγιστο δυνατό. Σχεδιάζεται αποκλειστικά με βάση τις αρχές της συμπερίληψης και της συνεκπαίδευσης.
Έγκαιρη ανίχνευση στην ειδική αγωγή
Εξέχοντα ρόλο στη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, όσο αφορά την ειδική αγωγή είναι η έγκαιρη ανίχνευση των διαταραχών του παιδιού. Στην συνέχεια έρχεται η πρώιμη παρέμβαση, με σκοπό τη θεραπευτική αποκατάσταση των εκάστοτε δυσκολιών.
Ως πρώιμη παρέμβαση ορίζονται όλες οι μορφές παιδοκεντρικών δραστηριοτήτων, εξάσκησης κι εκπαίδευσης. Επίσης αφορά όλες τις δραστηριότητες σχετικά με την καθοδήγηση των γονέων και εκπαιδευτικών, αμέσως μετά τον εντοπισμό του προβλήματος. Ο στόχος των δραστηριοτήτων στην ειδική αγωγή, είναι να ανατρέψουν ή να περιορίσουν τους παράγοντες επικινδυνότητας. Η πρώιμη παρέμβαση ασχολείται με παιδιά βρεφικής ή προνηπιακής ηλικίας με εμφανείς διαταραχές, πριν αρχίσει η προσχολική εκπαίδευση. Επίσης αφορά παιδιά που βρίσκονται σε επικινδυνότητα για αναπτυξιακές διαταραχές. Απευθύνεται στο ίδιο το παιδί, τους γονείς, σε ολόκληρη την οικογένεια και στο ευρύτερο περιβάλλον.
Τμήματα ειδικής αγωγής
Το κέντρο «Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης» πρωτοπορεί δημιουργώντας τμήματα πρώιμης παρέμβασης στην ειδική Αγωγή. Παρέχουμε προγράμματα, τα οποία στηριζόμενα στην πρώιμη ανίχνευση, σχεδιάζονται έπειτα από πλήρη αξιολόγηση των δυσκολιών του παιδιού. Ικανοποιώντας τις βασικές αρχές της ένταξης και της ενσωμάτωσης και υπό το πρίσμα της ομαδοσυνεργατικής μάθησης, τα τμήματα διανθίζονται από προγράμματα που αποσκοπούν:
Στην καλλιέργεια και την ανάπτυξη των δύο βασικών γνωστικών τομέων της προσχολικής ηλικίας. Δηλαδή την γλωσσική έκφραση και τη λογικομαθηματική σκέψη. Αξιοποιώντας έτσι σε μεγάλο βαθμό το παιχνίδι και τα οφέλη του.
Πρόσθετα, με ιδιαίτερο σεβασμό στη σημασία της υγιούς κοινωνικοσυναισθηματικής ανάπτυξης του παιδιού δίνεται έμφαση σε δραστηριότητες που στοχεύουν στην καλλιέργεια της:
- Ενσυναίσθησης.
- Κατανόησης και συναισθηματικής έκφρασης μέσω της κοινωνικής αλληλεπίδρασης.
- Επικοινωνίας και συνδιαλλαγής μεταξύ της ομάδας συνομηλίκων.
Γλωσσική έκφραση & ειδική αγωγή
Σαφέστερα σε ό,τι αφορά τον τομέα της γλωσσικής έκφρασης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους άξονες:
- Προφορική επικοινωνία: Ακρόαση κι ομιλία.
- Γραπτός λόγος: Καλλιέργεια προ-αναγνωστικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων κατανόησης, ανάπτυξη προγραφικών δεξιοτήτων και γραπτής έκφρασης.
Οι παραπάνω δραστηριότητες στην ειδική αγωγή, επιδιώκουν να καταστήσουν τα παιδιά ικανά να:
- Συμμετέχουν σε συζητήσεις παίρνοντας διαδοχικά το λόγο, άλλοτε σε ρόλο ομιλητή κι άλλοτε σε ρόλο ακροατή.
- Διατυπώνουν συναισθήματα, απόψεις και αποφάσεις, να δίνουν εξηγήσεις και επιχειρηματολογούν ώστε να υποστηρίξουν τις επιλογές τους.
- Διηγούνται προσωπικές εμπειρίες και να αφηγούνται παραμύθια ή ιστορίες.
- Περιγράφουν αντικείμενα και γεγονότα.
- Συγκρίνουν απόψεις, κείμενα και εμπειρίες, συνδέοντάς τα με τον εαυτό τους και τον κόσμο όπως τον γνωρίζουν.
- Αντιλαμβάνονται ότι η δόμηση νοημάτων είναι δυναμική διαδικασία, που ενημερώνεται από τις άμεσες διαδραστικές εμπειρίες και από εδραιωμένες κοινωνικές παραδοχές.
- Αναγνωρίζουν ότι η επικοινωνία πραγματώνεται μέσω διαφορετικών σημειωτικών τρόπων (γλώσσας αλλά και εικόνας, ήχου, κίνησης, ανθρώπινου σώματος).
- Εκφράζονται μέσω γλώσσας ή/και άλλων σημειωτικών μέσων, λαμβάνοντας υπόψη τις απαιτήσεις του επικοινωνιακού πλαισίου.
- Αναγνωρίζουν και να αξιοποιούν διαφορετικές χρήσεις και λειτουργίες του περιβάλλοντα γραπτού λόγου.
- εξοικειώνονται σε μεγάλο βαθμό με προγλωσσικές και προαναγνωστικές δεξιότητες με ταυτόχρονη αφομοίωση φωνημάτων, γραφημάτων, γραμμάτων της ελληνικής γλώσσας. (ΥΠΕΠΘ, 2015).
Λογικομαθηματική σκέψη
Στην ειδική αγωγή σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη της λογικομαθηματικής σκέψης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στους άξονες:
- Εξοικείωση με τους αριθμούς και τις νοερές πράξεις.
- Αναγνώριση κι αναπαράσταση αριθμητικών ποσοτήτων.
- Κατανόηση αριθμητικών σχέσεων.
- Σύγκριση, σειροθέτηση και ταξινόμηση αντικείμενων σύμφωνα με κάποιο χαρακτηριστικό κριτήριο/ιδιότητά τους.
- Αναγνώριση νομισμάτων.
- Κατανόηση και χρήση βασικών εννοιών χώρου και χρόνου.
- Συλλογή πληροφορίων και δεδομένων από το περιβάλλον και περιγραφής τους με οργανωμένο τρόπο.
Οι παραπάνω δραστηριότητες επιδιώκουν στο να καταστούν τα παιδιά ικανά να αποκτήσουν μαθηματικές εμπειρίες. Μέσα από αυτές θα ενδυναμώσουν νοητικές δεξιότητες ώστε να είναι σε θέση να δομούν στο παρόν και στο μέλλον, μαθηματικές έννοιες. (ΥΠΕΠΘ, 2015).
Ειδική αγωγή & παιχνίδι
Στην ειδική αγωγή, εργαλείο για τη διεκπεραίωση των δραστηριοτήτων με έμφαση στην κοινωνικό – συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού είναι το παιχνίδι. Έχει αδιαμφισβήτητη αξία για την φυσιολογική ανάπτυξη, τη γνωσιακή ολοκλήρωση και την ικανοποίηση του παιδιού. Με αυτό εκφράζεται, κινείται, σκέπτεται, δημιουργεί. Για τα παιδιά το παιχνίδι σημαίνει γέλιο, απόλαυση, ξενοιασιά, δημιουργία, ελευθερία.
Το φυσιολογικό παιχνίδι, κυρίως στην προσχολική ηλικία, κυριαρχείται από την επαναλαμβανόμενη μετάβαση από το πραγματικό στο φανταστικό και αντίστροφα. Αποτελεί έναν ενδιάμεσο-μεταβατικό χώρο μεταξύ εξωτερικής και ψυχικής πραγματικότητας, συνδέει τα μεταβατικά φαινόμενα με τις μελλοντικές πολιτιστικές εμπειρίες. Αξιοποιείται πλήρως με σκοπό την εξέλιξη της ομαλής συναισθηματικής, γνωστικής, κινητικής και κοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού. Περικλείει μια φυσική ή πνευματική προσπάθεια που έχει σαν στόχο τη συναισθηματική ευχαρίστηση.
Επίτευξη μαθησιακών στόχων
Οι μαθησιακοί στόχοι των προγραμμάτων στην ειδική αγωγή κατακτώνται μέσω του παιχνιδιού, διότι:
- Εξελίσσει τον προφορικό και γραπτό λόγο.
- Αποκτούν μέσω αυτού μαθηματικές δεξιότητες χρήσιμες τόσο στην σχολική τους ζωή όσο και στην καθημερινότητά τους.
- Επιτρέπει την εξερεύνηση και τον πειραματισμό.
- Είναι εκούσιο, αυθόρμητο, απαιτεί ενεργό εμπλοκή.
- Απαιτεί προσοχή στη διαδικασία κι όχι στον σκοπό.
- Προσφέρει ευκαιρίες κατάκτησης δεξιοτήτων και γνώσεων.
- Ενισχύει την δημιουργικότητα, την φαντασία και την μάθηση.
- Βοηθά στην κατανόηση και την έκφραση συναισθημάτων και την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης.
- Συμβάλλει στο να αναπτυχθεί η σκέψη και η κρίση.
- Βοηθά στην συνύπαρξη με τους άλλους και στην ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων μέσω της κοινωνικής επικοινωνίας και συνδιαλλαγής.
Ανακάλυψη της γνώσης
Κλείνοντας, η ειδική αγωγή στο κέντρο «Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης» έχει φροντίσει να διαμορφώσει ένα κατάλληλα εξοπλισμένο μαθησιακό περιβάλλον τάξης. Σε αυτό, τα παιδιά θα βρουν ερεθίσματα που θα κεντρίσουν την έμφυτη περιέργειά τους κι ευκαιρίες για να παρατηρήσουν, να εξερευνήσουν, να συνδυάσουν τα ερεθίσματα και τις εμπειρίες τους και να αποκτήσουν εφόδια και στρατηγικές που θα τα οδηγήσουν στην ανακάλυψη της γνώσης.